Ραγάδα πρωκτού

Ραγάδα ονομάζεται η επιμήκης «πληγή» (έλκος) στον βλεννογόνο του πρωκτού, στο τελικό δηλαδή τμήμα του παχέος εντέρου, το οποίο περιβάλλεται εξωτερικά από το σύμπλεγμα των σφιγκτήρων μυών (έσω και έξω σφιγκτήρας μυς του πρωκτού).

Συνηθέστερα εμφανίζεται στην οπίσθια μοίρα του πρωκτικού καναλιού επί της μέσης γραμμής, φθάνοντας μέχρι τις ίνες του έσω σφιγκτήρα του πρωκτού.

Η πρωκτική ραγάδα χαρακτηρίζεται ως οξεία όταν έχει διάρκεια εμφάνισης έως 6 εβδομάδες. Αντίθετα, όταν τα συμπτώματα εμμένουν πέραν των 6 εβδομάδων μιλάμε για χρόνια ραγάδα. Στην περίπτωση αυτή η πληγή στον βλεννογόνο και τον υποβλεννογόνιο χιτώνα του πρωκτικού καναλιού είναι πλήρης με συνέπεια να εκτίθενται οι ίνες του έσω σφιγκτήρα στα διερχόμενα κόπρανα και να υπάρχει επιπλέον ο κίνδυνος σχηματισμού αποστήματος/συριγγίου.

Συνυπάρχει υπερτροφία του περιβάλλοντος βλεννογόνου που εμποδίζει την επούλωση, καθώς και πάχυνση του δέρματος που καλύπτει εξωτερικά τον πρωκτό, γεγονός που μπορεί να γίνεται αντιληπτό από τον ασθενή ως αιμορροΐδα («δορυφόρος αιμορροΐδα»).

Η τυπική ραγάδα στην οπίσθια θέση του πρωκτού προκαλείται συνηθέστερα από τραυματισμό του εντερικού βλεννογόνου κατά τη δίοδο σκληρών κοπράνων, κυρίως σε περιπτώσεις χρόνιας δυσκοιλιότητας ή σε ασθενείς στους οποίους για κάποιο λόγο διαταράχθηκε απότομα η φυσιολογική λειτουργία του εντέρου, όπως μετά από μια χειρουργική επέμβαση ή μετά από χημειοθεραπεία.

Στις γυναίκες δεν είναι σπάνια η εμφάνιση ραγάδας στη μέση γραμμή και προς τη μεριά του κόλπου, καθότι εκεί υπάρχει το αδύνατο ορθοκολπικό διάφραγμα. Όταν κατά την κλινική εξέταση ανευρίσκεται ραγάδα σε μη τυπική θέση στον πρωκτό, αναζητούνται άλλες αιτίες, όπως η κολίτιδα (φλεγμονή του εντέρου), καρκίνος του πρωκτού.